آیا جرم تجاوز قابل بخشش است؟
یک بازپرس دادسرای تهران توضیح میدهد حکم اعدام در جرم تجاوز قابل بخشش است یا خیر؟
مردی که 12 سال قبل به پسری 6 ساله تجاوز کرده و به اعدام محکوم شده بود با نوشتن توبهنامه و بخشیده شدن از سوی شاکی از مرگ نجات یافت اما چه شرایطی باعث میشود حکم فردی که محکوم به اعدام شده، شکسته شود؟ آیا رضایت شاکی خصوصی در شکستن این حکم تأثیرگذار است؟
قاضی آرش سیفی بازپرس دادسرای عمومی و انقلاب تهران به همشهری میگوید: مطابق ماده 234قانون مجازات اسلامی، مجازات لواط به عنف، اعدام است. جرم لواط از جرائم حدی محسوب میشود و طبق قانون مجازات اسلامی اگر متهم قبل از اثبات جرم توبه کند و پشیمانی از ارتکاب جرم محرز شود مجازات حد از وی ساقط میشود. اما زمان اثبات جرم در این پروندهها چه زمانی است؟ از نظر حقوقدانها زمان اثبات جرم، زمان صدور حکم قطعی در پرونده است. پس اگر متهم قبل از صدور رأی قطعی توبه کرده باشد حد از وی ساقط خواهد شد.
بخشش در پروندههای تجاوز به عنف
آرش سیفی ادامه میدهد: اما اگر جرم لواط با اقرار ثابت شده باشد، درصورت توبه متهم حتی بعد از اثبات جرم (صدور حکم قطعی دادگاه) دادگاه میتواند تقاضای عفو او را توسط رئیس قوه قضاییه از مقام رهبری درخواست کند. در پرونده مذکور،متهم اقرار کرده؛ به اعدام محکوم و حکم مرگش قطعی شده است؛ پس از آن توبه نامه نوشته و دادیار اجرای احکام مکلف است پرونده را به دادگاه صادرکننده رای بفرستد تا بهنظر رئیس قوه قضاییه برسد و درصورت کسب اجازه از مقام معظم رهبری، حکم اعدام وی متوقف خواهد شد. در این صورت وی به حبس از 6ماه تا 2 سال یا شلاق تعزیری تا 99ضربه یا هردو مجازات محکوم میشود. البته اینگونه نیست که هر مجرمی توبهنامه بنویسد حکم اعدامش متوقف خواهد شد. بلکه سابقه وی، پرونده شخصیت او در زندان و موارد دیگر بررسی میشود.
آرش سیفی درباره بخشش شاکی در چنین پروندههایی میگوید: در جرایم حدی نظیر لواط اگر شاکی رضایت بدهد، صرف رضایت تأثیری در پرونده ندارد. پروندههای لواط یا تجاوز بهعنف مانند پرونده قتل نیست که مجرم با بخشش شاکی از مجازات مرگ رهایی یابد اما این احتمال وجود دارد که برای قاضی در اثبات جرم تردید ایجاد شود و دلایل را متزلزل کند و حکم اعدام صادر نشود. پروندههایی بوده که بهرغم رضایت شاکی، مجازات مرتکب هیچ تغییری نکرده و حکم اعدام مرد متجاوز اجرا شده است.